آیا بای پس معده باعث سرطان می‌شود؟
یکی از سوالات افرادی که کاندیدای عمل بای‌پس معده هستند، این است که آیا عمل بای پس معده باعث سرطان می‌شود یا خیر. ما در ادامه مقاله، به این سوال پاسخ داده‌ایم.
عمل بای‌پس معده، رابطه پیچیده‌ای با سرطان دارد؛ در حالی که برخی از مطالعات نشان می‌دهد که خطر ابتلا به برخی سرطان‌ها بعد از عمل بای‌پس افزایش می‌یابد (به ویژه سرطان معده)، شواهد کلی و مطالعات علمی نشان می‌دهد که جراحی بای‌پس معده، به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان‌های مختلف که مرتبط با چاقی هستند را به دلیل کاهش وزن و بهبود متابولیک بدن پس از جراحی بای‌پس معده، کاهش می‌دهد.
رعایت مراقبت‌های پس از جراحی بای پس، مراجعه منظم به پزشک و انجام آزمایش‌های دوره‌ای بعد از بای پس معده، بسیار مهم است.
افزایش خطر سرطان پس از عمل بای‌پس معده
علیرغم کاهش کلی خطر سرطان، برخی مطالعات افزایش بروز انواع خاصی از سرطان را به دنبال انجام بای‌پس معده گزارش کرده‌اند:
- سرطان معده: برخی مطالعات جدید نشان می‌دهد که خطر ابتلا به سرطان معده در بین افرادی که عمل بای‌پس معده انجام داده‌اند افزایش یافته است. (به‌ویژه در بخشی از معده که در این جراحی از مسیر گوارش دور زده می‌شود). عواملی مانند رفلاکس صفرا و عفونت باکتری هلیکوباکتر پیلوری از مهم‌ترین عوامل افزایش‌دهنده این خطر به شمار می‌روند.
- سرطان کولورکتال (سرطان روده): برخی مطالعات نشان می‌دهند که پس از عمل بای‌پس معده، خطر ابتلا به سرطان روده افزایش می‌یابد. این موضوع می‌تواند با تغییرات در میکروبیوتای روده و افزایش غلظت اسیدهای صفراوی در روده بزرگ مرتبط باشد که باعث افزایش خطر بروز سرطان می‌شود.
- یافته‌های متناقض: در حالی که برخی از مطالعات افزایش خطرات سرطان را پس از جراحی بای پس گزارش می‌کنند، برخی دیگر از مطالعات، کاهش خطر ابتلا به سرطان‌های مرتبط با چاقی را نشان می‌دهند. این تنوع در مطالعات و نتیجه‌ها، نشان دهنده این است که احتمالاً “نوع مدل چاقی” بر نتیجه این پیامدها تأثیر متفاوتی می‌گذارد.
در واقع چیزی که بعد از بای پس معده از بابت سرطان می‌تواند نگران کننده باشد این است که در عمل بای پس، بخشی از معده از مسیر گوارشی دور زده می‌شود و دیگر نمی‌توان آن را آندوسکوپی کرد و تشخیص سرطان در این حالت دشوار می‌شود.
عوامل موثر بر ابتلا به سرطان بعد از بای پس
جراحی چاقی و بای‌پس معده، باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان‌های مرتبط باچاقی می‌شود؛ اما برخی گزارشاتی که در این مقاله هم به آن‌ها اشاره شد نشان می‌دهند برخی افراد، پس از بای پس معده دچار سرطان شده‌اند. در ادامه عوامل موثر بر سرطان پس از بای پس معده می‌پردازیم تا متوجه شویم که در چه صورتی بای پس معده باعث سرطان می‌شود.
- مصرف دخانیات: تقریباً ۱۷ درصد از افرادی که پس از بای پس معده مبتلا به سرطان شده‌اند، سیگاری بودند.
- رفلاکس صفرا: رفلاکس صفرادر ۱۸ درصد موارد دخیل بوده و می‌تواند باعث پیشرفت سرطان شود.
- عفونت هلیکوباکتر پیلوری: این عفونت باکتریایی، در ۶ درصد موارد یافت می‌شود و خطر سرطان را افزایش می‌دهد.
- سابقه خانوادگی: سابقه خانوادگی سرطان معده، در ۳ درصد موارد گزارش شده است.
کنترل سرطان و بای‌پس معده
جراحی بای‌پس نقش مهمی در کاهش خطر ابتلا به سرطان ایفا می‌کند. علیرغم برخی تحقیقات که نشان می‌دهند بای‌پس معده ممکن است باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان شود، بر اساس نظرات معتبر پزشکان و تحقیقات علمی، این جراحی در واقع خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد، به‌ویژه زمانی که تومورها مسیرهای حیاتی بدن را مسدود می‌کنند. در ادامه، مزایای اصلی جراحی بای‌پس در زمینه درمان سرطان آورده شده است:
1. کاهش وزن و چاقی
بای‌پس معده به افراد کمک می‌کند تا به سرعت وزن کم کنند. چاقی یکی از عوامل اصلی ابتلا به بسیاری از سرطان‌ها، از جمله سرطان سینه، روده بزرگ، پروستات و رحم است. بای پس معده این خطر را به طور قابل توجهی کاهش دهد.
2. بهبود متابولیسم بدن
بای‌پس معده بر سطح هورمون‌های مرتبط با متابولیسم، مانند انسولین و گرلین، تأثیر می‌گذارد. کاهش سطح انسولین و کاهش مقاومت بدن به انسولین به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک می‌کند، زیرا سطوح بالای انسولین به رشد سلول‌های سرطانی کمک می‌کند.
3. کاهش التهاب
چاقی به التهاب مزمن در بدن منجر می‌شود که این امر به پیشرفت سرطان کمک می‌کند. با کاهش وزن، التهاب مزمن کاهش یافته و در نتیجه خطر ابتلا به سرطان نیز کاهش می‌یابد.
4. تغییرات در رژیم غذایی
بعد از جراحی بای‌پس معده، زیباجویان باید رژیم غذایی سالمی را دنبال کنند که شامل میوه، سبزیجات، پروتئین‌های کم‌چرب و غلات کامل است. این برنامه غذایی به کاهش خطر سرطان کمک می‌کند.
5. بهبود بیماری‌های مرتبط با چاقی
بسیاری از بیماری‌های مرتبط با چاقی، مانند دیابت نوع ۲، خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهند. بای‌پس معده باعث بهبود این بیماری‌ها می‌شود و در نتیجه خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌یابد.
6. کاهش خطرهای متابولیکی
کاهش قند خون و بهبود کنترل گلوکز می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کند، زیرا سطوح بالا و ناپایدار قند خون به رشد و تقسیم سلول‌های سرطانی کمک می‌کند.
برای اینکه بعد از بای پس معده دچار سرطان نشویم چه کنیم؟
برای اینکه پس از عمل بای پس معده و البته در کل مبتلا به سرطان نشویم رعایت نکات زیر ضروری است:
- مصرف زیاد میوه و سبزیجات
- استفاده از پروتئین‌های کم‌چرب
- کاهش مصرف قند و چربی‌های اشباع
- ورزش منظم (حداقل 150 دقیقه در هفته)
- معاینات پزشکی منظم
- مراقبت از کمبودهای ویتامینی
- استفاده از روش‌های مدیریت استرس (مدیتیشن، یوگا)
- ترک سیگار
- پرهیز از مصرف الکل
- توجه به تغییرات غیرعادی در بدن
در نتیجه، بای پس معده از طریق کاهش وزن، بهبود متابولیسم و تغییرات در عادات غذایی و سلامت عمومی، به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک می‌کند و در واقع آنچه که از خطر ابتلا به سرطان بعد از بای پس می‌گویند به این دلیل است که بخشی از معده که از مسیر گوارشی دور زده می‌شود را نمی‌توان آندوسکوپی کرد و سرطان را تشخیص داد. با این حال، همیشه مهم است که افراد تحت نظر پزشکان متخصص قرار گیرند، برنامه‌ای غذایی را رعایت کنند و آزمایشات دوره‌ای را انجام دهند.
